Nowe tchnologie, Ogólne, Wymagania prawne

Dlaczego trzeba dbać o bezpieczeństwo? Agencja do Spraw Jakości Opieki Zdrowotnej i Bezpieczeństwa Pacjenta

Założenia do projektu ustawy o jakości w ochronie zdrowia i bezpieczeństwie pacjenta.

Fragment uzasadnienia (stan na 17 stycznia 2018):

Rozwój medycyny powoduje jednocześnie coraz większą złożoność procesów diagnostyczno-terapeutycznych, która obarczona jest zwiększonym ryzykiem występowania zdarzeń niepożądanych. Dlatego rozwojowi temu powinno towarzyszyć równolegle wprowadzane systemów zarządzania jakością, umożliwiających monitorowanie procesów diagnostyczno-terapeutycznych w sposób ograniczający występowanie zdarzeń niepożądanych.
Problem ograniczania negatywnych skutków oraz kosztów związanych z występowaniem zdarzeń niepożądanych stanowi priorytet wszystkich współczesnych, rozwiniętych systemów opieki zdrowotnej. Statystyki wspólnotowe wskazują, że corocznie ok. 8-12 % pacjentów korzystających z opieki szpitalnej doświadcza niepożądanych zdarzeń medycznych. Badania przeprowadzone w Szwecji w 2009 r. wskazały, że u ponad 12 % hospitalizowanych pacjentów wystąpiło zdarzenie niepożądane, z czego około 70 % stanowią zdarzenia możliwe do uniknięcia, przy wydłużeniu hospitalizacji średnio o 6 dni. Z badań przeprowadzonych przez ośrodek akredytacyjny wynika, iż częstość występowania zdarzeń niepożądanych w Rzeczpospolitej Polskiej nie różni się od danych z innych krajów i wynosi ok. 7,24 % ogółu hospitalizowanych.
Zdarzenia niepożądane są zazwyczaj wynikiem błędów w organizacji (systemów i organizacji pracy), często powodem jest tzw. czynnik ludzki. Zdarzenia niepożądane często też wynikają z tej samej lub podobnych przyczyn, które dzięki ich zgłaszaniu i analizie mogą być uogólnione i skorygowane. Każde zdarzenie należy rozpatrywać odrębnie, każde zgłoszenie umożliwia określenie podobieństw przy identyfikacji źródła ryzyka. Najważniejszą funkcją jaką spełniają systemy monitorowania zdarzeń niepożądanych jest wykorzystanie dostępnych danych do ich analizy w celu poprawy funkcjonowania opieki zdrowotnej.
Wymagania w zakresie zbierania i analizy zdarzeń niepożądanych wprowadzono w Rzeczpospolitej Polskiej w 2009 r. w drodze obwieszczenia Ministra Zdrowia z dnia 18 stycznia 2010 r. w sprawie standardów akredytacyjnych w zakresie udzielania świadczeń zdrowotnych oraz funkcjonowania szpitali (Dz.Urz. Min. Zdrow. poz. 24). W standardach tych zdarzenie niepożądane zdefiniowano jako szkodę powstałą w trakcie lub w efekcie leczenia, niezwiązaną z naturalnym przebiegiem choroby i stanem zdrowia pacjenta lub ryzyko wystąpienia szkody. Prowadzenie wewnątrzszpitalnego systemu zgłaszania zdarzeń niepożądanych wprowadził standard „PJ 5.1: W szpitalu identyfikuje się i gromadzi dane na temat zdarzeń niepożądanych”. System ten jest nakierowany na raportowanie analizowanie i uczenie się na błędach. Dobrowolność tych rozwiązań powoduje, że tylko wybrane szpitale wykorzystują możliwość uczenia się na własnych błędach. W ramach systemu akredytacji w ochronie zdrowia większość jednostek wdrożyła taki system całościowo – 57% jednostek poddanych przeglądowi w 2015 r. lub częściowo (35%), zaledwie 8% wizytowanych szpitali nie wdrożyło efektywnego systemu monitorowania zdarzeń niepożądanych.
W zakresie systemu gromadzenia danych o zdarzeniach niepożądanych problemem jest zgłaszanie zdarzeń przez lekarzy. Ze względu na brak dostatecznej ochrony prawnej można odnotować tendencje do zgłaszania zdarzeń, które w większości nie stanowiły zagrożenia dla pacjenta oraz w których personel medyczny nie miał bezpośredniego udziału, takich jak upadki pacjentów, czy zdarzenia związane z wadliwym funkcjonowaniem sprzętu medycznego. Zauważa się także brak zgłoszeń dotyczących niewłaściwej farmakoterapii (np. pomylenie leku, pacjenta, dawki, drogi czy czasu podania). Prawdopodobnie znaczna część zdarzeń nie jest zgłaszana w obawie przed konsekwencjami prawnymi. Zdarzenia, które skutkowały lub mogły skutkować poważnymi konsekwencjami zdrowotnymi dla pacjentów, powinny zostać poddane szczegółowej analizie, a wynikające z niej wnioski zostać wdrożone do praktyki klinicznej i organizacji pracy w danej jednostce. Wnioski z prowadzenia systemu akredytacji wskazują na niedostateczne wdrożenie przez szpitale wniosków z prowadzonych analiz zdarzeń niepożądanych. Około 20% szpitali poddawanych ocenie akredytacyjnej nie spełniło standardów związanych z wdrożeniem wniosków z prowadzonych analiz.
Przyjmując, że w Rzeczypospolitej Polskiej corocznie hospitalizowanych jest ok. 7,6 mln pacjentów (2015) , koszty zdarzeń niepożądanych, możliwych do uniknięcia, związanych z hospitalizacją (dla NFZ i FUS) mogą wynosić około 2,6 mld złotych.

Na podstawie badań prowadzonych w krajach Unii Europejskiej założono, że 12% hospitalizacji jest przyczyną negatywnych konsekwencji zdrowotnych, rent i świadczeń rehabilitacyjnych, z czego 70% przypadków jest możliwa do uniknięcia.

Założenia do projektu pochodzą ze stycznia 2017 r. 

Czytaj cały projekt – kliknij tutaj

Tagged , , , , , ,

Dodaj komentarz